UMUMIY QOIDALAR

  • Yo'lovchi va yuklarning havo transportida tashilishi tashuvchi tomonidan havo transporti shartnomasiga muvofiq ushbu Qoidalarga rioya qilgan holda amalga oshiriladi.
  • Havo transporti shartnomasiga muvofiq, Tashuvchi Yo'lovchini va uning yuklarini belgilangan manzilga yetkazib berishni o‘z zimmasiga oladi, bunda chiptada ko‘rsatilgan reysni amalga oshiruvchi havo kemasida Yo'lovchiga joy ajratiladi. Agar Yo'lovchi yuk tashiyotgan bo‘lsa, Tashuvchi yukni ham belgilangan manzilga yetkazishi shart. Yo'lovchi esa belgilangan tarif bo‘yicha tashuv uchun to‘lovni amalga oshirishi, belgilangan normadan ortiq yuk uchun esa ortiqcha yuk tashish to‘lovini to‘lashi lozim (Tashuvchi ko'rsatmalariga muvofiq bepul tashishlar bundan mustasno).
  • Yo'lovchi va yuklarni bir nechta Tashuvchi tomonidan jo‘natilgan aeroportdan belgilangan manzilga yagona tashuvchi hujjati asosida tashilishi, ushbu hujjat Tashuvchining yagona blankasida rasmiylashtirilgan bo‘lsa (shu jumladan unga qo‘shilgan qo‘shimcha tashuvchi yoki to‘lov hujjatlari – pulli yuk kvitansiyasi, MSO), yagona tashish sifatida ko‘rib chiqiladi, parvozlararo almashtirish yoki tashuvdagi tanaffuslar mavjud bo‘lishidan qat’i nazar.

YUK TASHISH

  • "Yuk" – bu Yo'lovchi yoki ekipaj a’zolarining shaxsiy narsalari bo‘lib, Tashuvchi bilan kelishilgan holda havo kemasida tashiladi. "Yuk" tushunchasi ichiga ro‘yxatga olingan (Yo'lovchi bilan birga havo kemasining yuk bo‘limida tashiladigan) va ro‘yxatga olinmagan (Yo'lovchi tomonidan havo kemasi salonida olib yuriladigan) narsalar kiradi.
  • Ro‘yxatdan o‘tishda Yo'lovchi o‘zi bilan olib ketayotgan barcha narsalarni tortishga taqdim qilishi shart.
  • Havo kemasi to‘liq tijoriy yuklangan hollarda Tashuvchi belgilangan normadan ortiq yukni qabul qilishni cheklash yoki rad etish huquqiga ega.
  • Tashuvchi Yo'lovchining yuklarini qabul qilishdan bosh tortish huquqiga ega, agar yukning og‘irligi, o‘lchamlari, joylar soni, tarkibi yoki qadoqlanishi ushbu Qoidalarga muvofiq bo‘lmasa.
  • Ro‘yxatga olingan yuk Yo'lovchi bilan bir vaqtda bir havo kemasida tashiladi. Agar bunday tashish har qanday sabablarga ko‘ra mumkin bo‘lmasa, Tashuvchi ro‘yxatga olingan yukni o‘zining eng yaqin keyingi yoki oldingi reysi orqali tashishi shart.
  • Ro‘yxatdan o‘tgach, lekin bortga chiqmagan Yo'lovchining yuki, shuningdek, tranzit Yo'lovchining yuklari va qo‘l yuki majburiy tarzda havo kemasi bortidan olib tashlanadi.
  • Yo'lovchi yukida taqiqlangan buyumlar bo‘lsa yoki ularni tashish talablari va shartlari buzilgan holda topshirgan bo‘lsa, javobgarlikni o‘z zimmasiga oladi.
  • Yuk tashishga qabul qilinayotganda Tashuvchi ro‘yxatga olingan yukning joylari va og‘irligi haqida yozuvni amalga oshiradi, bu Yo'lovchiga berilgan yuk kvitansiyasi hisoblanadi. Agar yuk og‘irligi chipta ichida ko‘rsatilmagan bo‘lsa, u holda ro‘yxatga olingan yukning to‘liq og‘irligi bepul tashish normasi sifatida qabul qilinadi. Tashuvchi Yo'lovchiga har bir joy uchun raqamli yuk yorlig‘i kuponini topshirishi shart. Yuk yorlig‘i va uning kuponi yukni aniqlash uchun mo‘ljallangan.
  • Yuk ro‘yxatga olingandan so‘ng, Tashuvchi yuk tarkibining saqlanishi, qadoqlanishi va tashilishi uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga oladi.
  • Ro‘yxatga olingan yuk tashish uchun topshirilgandan boshlab, uni olishga qadar Yo'lovchining yukka kirishi taqiqlanadi, faqat identifikatsiya yoki qo‘shimcha tekshiruv holatlari bundan mustasno.
  • Qo‘l yuki tashish uchun ro‘yxatga olinayotganda, Yo'lovchiga "qo‘l yuki" yorlig‘i beriladi.
  • Yo'lovchi havo kemasi salonida olib yuriladigan narsalar xavfsizligi uchun o‘zi javob beradi.
  • Qo‘l yuki havo kemasi salonida tashiladi va yo‘lovchi o‘rindig‘i ustidagi javonda yoki uning ostida joylashtiriladi. Qo‘l yuki butun parvoz davomida Yo'lovchi bilan qoladi va uning javobgarligida bo‘ladi.
  • Bepul yuk tashish normasi ustidan quyidagi buyumlar Yo'lovchi qo‘lida bo‘lsa va yukka qo‘yilmagan bo‘lsa, bepul tashishga ruxsat etiladi:
    • Ayollar sumkasi;
    • Qog‘oz papkasi;
    • Palto yoki plash;
    • Adyol;
    • Soyabon;
    • Uchish paytida o‘qish uchun nashrlar;
    • Bola ovqati va chaqaloq beshigi;
    • Nogironlar uchun aravacha;
    • Diplomat yoki portfel;
    • Gullar buketi;
    • Portativ kompyuter.
  • Xizmat yoki imtiyozli chiptalar bo‘yicha sayohat qilayotgan Yo'lovchilar va bolalar uchun yuk tashishning bepul normasi Tashuvchi tomonidan belgilangan normaga muvofiq taqdim etiladi.
  • Bepul yuk tashish normasi quyidagilarga taalluqli emas:
    • Uy hayvonlari, qushlar, baliqlar va boshqa hayvonlar (ko‘zi ojiz Yo'lovchilarni kuzatib boruvchi itlardan tashqari).
  • Bitta yo‘nalish bo‘yicha, bir havo kemasida va bir manzilga yo‘lovchilarning guruhli bronlari bo‘lgan holda, ularning talabiga ko‘ra, guruhli yuk tashish normasi taqdim etiladi, bu guruhdagi har bir Yo'lovchining bepul yuk tashish normasini birlashtirish hisoblanadi.
  • Agar ikki yoki undan ortiq Yo'lovchilar bir oila sifatida bir joyga sayohat qilayotgan bo‘lsa va yuklarni birga ro‘yxatdan o‘tkazsa, ularning umumiy yuk normasi Yo'lovchilarning bepul yuk tashish normasi yig‘indisiga teng bo‘lishiga ruxsat etiladi.
  • Havo kemasi to‘liq tijoriy yuklangan hollarda Tashuvchi belgilangan normadan ortiq yukni qabul qilishni cheklash yoki rad etish huquqiga ega.
  • Yo‘lovchi, oila yoki guruh joy bron qilish vaqtida yoki chipta sotib olish paytida tashuvchi kompaniyani oldindan normadan oshgan yukning og‘irligi va joylar soni haqida xabardor qilishi hamda uning tashish haqini to‘lashi shart.
  • Yo‘lovchi, normadan oshgan yukning tashilishi uchun, tashish kunida amalda bo‘lgan tarif asosida belgilangan to‘lovni amalga oshirishi lozim. Normadan oshgan yuk uchun yig‘im faqat har bir yo‘lovchi uchun belgilangan maksimal vazn limiti va yukning haqiqiy vazni o‘rtasidagi farqga ko‘ra hisoblanadi.
  • Agar jo‘natish joyida yo‘lovchi oldindan bron qilingan va to‘langan miqdordan kam yukni taqdim etsa, deklaratsiya qilingan va haqiqiy yuk og‘irligi o‘rtasidagi to‘lov farqi qaytariladi.
  • Agar yo‘lovchi tashish davomida yukning og‘irligini oshirsa, oldindan to‘langan yukdan ortiq yuk uchun qo‘shimcha to‘lovni amalga oshirishi kerak. Ammo yo‘lovchi yukning og‘irligini kamaytirsa, tashuvchi oldindan amalga oshirilgan to‘lov bo‘yicha qayta hisob-kitob qilmaydi.
  • Agar yo‘lovchi oldindan deklaratsiya qilingan va to‘langan miqdordan ortiq yukni tashish uchun taqdim etsa, bunday yuk faqat bo‘sh yuk sig‘imi mavjud bo‘lsa va qo‘shimcha to‘lov amalga oshirilgandan so‘ng tashiladi.
  • Bekat yoki transfer punktida yuk og‘irligi oshsa, qo‘shimcha yuk uchun qo‘shimcha to‘lov undiriladi.
  • Parvoz xavfsizligini ta’minlash maqsadida, quyidagi buyumlar va moddalar yuk sifatida tashishga qabul qilinmaydi, chunki ular yo‘lovchilar, havo kemasi yoki bortda joylashgan mol-mulkka zarar yetkazishi mumkin:
    • Portlovchi moddalar va ulardan tayyorlangan buyumlar, portlovchi moslamalar, o‘q-dorilar, pirotexnika mahsulotlari va raketalar;
    • Siqilgan va suyuqlangan gazlar, maishiy gazlar (masalan, butan-propan);
    • Zaharlovchi, yoqimsiz hidli va tirnatuvchi moddalar;
    • Yonuvchi qattiq moddalar va suyuqliklar;
    • Zanglovchi yoki oksidlovchi moddalar;
    • Magnitlangan materiallar;
    • Radioaktiv materiallar;
    • Xavfsizlik moslamalari bilan jihozlangan portfellar va chamadonlar;
    • Simob va boshqa xavfli moddalar, yuqorida ko‘rsatilganlarga mos keladigan yuklar va buyumlar, shuningdek, yong‘in chiqarish, portlash uchun ishlatilishi yoki yo‘lovchilar va ekipaj hayotiga xavf tug‘dirishi mumkin bo‘lgan moddalar.

    Ushbu moddalar va buyumlarning ro‘yxati ICAO (Xalqaro Fuqarolik Aviatsiyasi Tashkiloti) va O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq belgilanadi.

  • Quyidagi maxsus yuk turlari va buyumlar tashishga qabul qilinmaydi:
    • Biologik preparatlar;
    • Yovvoyi hayvonlar, mo‘ynali hayvonlar va sudraluvchilar (masalan, ilonlar);
    • Katta uy hayvonlari va parrandalar;
    • Baliq tuxumlari, asalari va shunga o‘xshashlar.
  • Quyidagilar ham tashishga qabul qilinmaydi:
    • Tashuvchi fikriga ko‘ra, yuk sifatida tashishga yaroqsiz bo‘lgan og‘ir, katta yoki boshqa jihatlari bilan mos kelmaydigan buyumlar;
    • Tashishga qonunlar, qoidalar va O‘zbekiston Respublikasi davlat idoralari talablariga zid bo‘lgan buyumlar, shuningdek, tashish yo‘nalishi bo‘yicha boshqa mamlakatlarning qoidalariga zid bo‘lgan buyumlar.
  • Yo‘lovchilar quyidagi moddalar va buyumlarni, agar ular tashish yo‘nalishi bo‘yicha mamlakat qonun-qoidalariga zid bo‘lmasa va tashuvchi ruxsat bersa, cheklangan miqdorda bagaj sifatida tashishlari mumkin:
    • Alkogolli ichimliklar: 24% dan ortiq, lekin 70% dan kam spirt miqdoriga ega bo‘lgan ichimliklar, sig‘imi 5 litrdan oshmagan germetik idishlarda. Ushbu ichimliklar yo‘lovchining bagajida chakana savdo uchun mo‘ljallangan bo‘lishi kerak. Har bir yo‘lovchi uchun jami 5 litr. Spirt miqdori 24% dan kam bo‘lgan ichimliklar ushbu cheklovlarga kirmaydi, faqat qadoqlash talablari istisno.
    • Neradioaktiv dori vositalari va gigiyena mahsulotlari, jumladan aerozollar. Aerozollar, sport yoki maishiy maqsadlar uchun xavfsiz ishlatiladiganlar, faqat ro‘yxatga olingan bagajda tashiladi. Har bir yo‘lovchi uchun jami miqdor 2 kg yoki 2 litr, bir dona mahsulot esa 0,5 kg yoki 0,5 litrdan oshmasligi kerak.
    • Soch uchun laklar, laklar, odekolonlar va spirtli moddalar: faqat ro‘yxatga olingan bagajda tashiladi. Har bir yo‘lovchi uchun jami miqdor 2 kg yoki 2 litr, bir dona mahsulot esa 0,5 kg yoki 0,5 litrdan oshmasligi kerak.
    • Tibbiy maqsadlarda foydalanish uchun gazsimon kislorod yoki havo bo‘lgan kichik ballonlar (aviakompaniya ruxsati bilan).
    • Sun’iy qo‘llar uchun uglerodli gaz ballonlari va ularga zaxira ballonlari, agar ular safar davomida zarur bo‘lsa.
    • Sport o‘q-dorilari: faqat ro‘yxatga olingan bagajda, aviakompaniya ruxsati bilan, qattiq qutilarda xavfsiz qadoqlangan holda, har bir yo‘lovchi uchun brutto vazni 5 kg dan oshmagan miqdorda. Bir necha yo‘lovchi uchun yuk normasi birlashtirilishi mumkin emas.
    • Quruq muz: har bir yo‘lovchi uchun 2 kg dan oshmagan miqdorda, xavf tug‘dirmaydigan tez buziladigan oziq-ovqat mahsulotlarini sovutish uchun ishlatiladigan hollarda. Gazsimon karbonat angidrid yuk joyidan chiqishi mumkin bo‘lishi kerak.
    • Xavfsiz gugurt yoki individual foydalanish uchun yondirgich: har bir yo‘lovchi o‘zi bilan olib yurishi mumkin. Ammo suyuq yoqilg‘i (absorbsiya qilinmagan) bilan ishlaydigan yondirgichlar, yondirgichlar uchun yoqilg‘i va zaxira modullari tashishga ruxsat etilmaydi.
    • Radioaktiv izotoplar asosidagi yurak stimulyatorlari yoki litiy batareyalar bilan ishlaydigan tibbiy qurilmalar, inson tanasiga implantatsiya qilingan holda yoki davolanish natijasida tanaga kiritilgan radioaktiv farmatsevtik vositalar.
    • Nogironlar uchun kreslo-katalkalar yoki batareya bilan ishlaydigan boshqa harakatlanuvchi vositalar, agar ular:
      • Noproto‘kuyuvchi batareyalar bilan bo‘lsa, batareyalari qisqa tutashuvlardan himoyalangan va kreslo yoki vositaga mustahkam o‘rnatilgan bo‘lishi kerak.
      • Proto‘kuyuvchi batareyalar bilan bo‘lsa, faqat vertikal holatda joylashtirilishi va tashilishi kerak, batareya o‘chirilgan, qisqa tutashuvlardan himoyalangan va mustahkam o‘rnatilgan bo‘lishi lozim. Agar batareyani vertikal holatda tashish mumkin bo‘lmasa, batareya alohida qattiq konteynerda qadoqlanib, bagaj sifatida tashilishi mumkin.

    Izoh: batareyalar qattiq konteynerlarda joylashtirilishi, suyuqliklarning chiqishini oldini oluvchi materiallar bilan qoplangan bo‘lishi kerak. Ular to‘liq tik holatda bo‘lishi va maxsus belgi qo‘yilishi shart.

    • Soch uchun katalitik buklovchi moslamalar, uglevodorod gazi bilan ishlaydigan, har bir yo‘lovchi uchun faqat bitta moslama, faqat ro‘yxatga olingan bagajda. Ammo gazni qayta to‘ldirish elementlari tashishga ruxsat etilmaydi.
    • Barometr yoki simob termometr: faqat maxsus tashkilotlar vakillari tomonidan, qo‘shimcha himoyalangan qadoqda, faqat qo‘l yuki sifatida tashiladi.
    • Samonafislovchi yelek uchun karbonat angidrid gazli kichik ballonlar, har bir yo‘lovchi uchun 2 dona, shuningdek, 2 zaxira to‘plam.
    • Issiqlik chiqaruvchi uskunalar (masalan, suv osti fonarlari, payvandlash jihozlari) faqat qo‘l yuki sifatida tashiladi. Ishonchsiz faoliyatning oldini olish uchun energiya manbai alohida qadoqlanishi kerak.
    • Bitta tibbiy termometr (simobli) shaxsiy foydalanish uchun, agar u himoya qoplamasida bo‘lsa.
  • Suvlar, kremlar va boshqa suyuqliklar

    Sam Air yo‘lovchilarga havo kemasi salonida 1 litrdan oshmagan suyuqliklarni olib yurishga ruxsat beradi. Ushbu suyuqliklar 100 ml hajmdan oshmaydigan idishlarda bo‘lishi kerak. Suyuqliklar quyidagilarga kiradi: gellar, laklar, maskara, shampunlar, atirlar, odekolonlar va kremlar.

    Ushbu miqdor xalqaro tashkilotlar va O‘zbekiston Respublikasi fuqarolik aviatsiyasi idoralari talablariga muvofiq cheklanishi mumkin.

  • Parvoz vaqtida yo‘lovchilarga har qanday turdagi o‘qotar, gazli yoki sovuq qurol olib yurish taqiqlanadi.
  • Ov va sport maqsadlari uchun mo‘ljallangan qurol va o‘q-dorilar faqat tegishli hujjatlar mavjud bo‘lganda qabul qilinadi. Qurol o‘qlanmagan holda maxsus g‘ilofda qadoqlanishi kerak va faqat ro‘yxatga olingan bagaj sifatida tashiladi.
  • Xizmat vazifasini bajarayotgan shaxslar tomonidan qurol olib yurish faqat maxsus ruxsatnoma asosida amalga oshiriladi. Bu ruxsatnomalar belgilangan tartibda beriladi va transport yo‘nalishi bo‘yicha mamlakat qonunchiligiga rioya qilish talab etiladi.
  • Xizmat vazifasini bajarmayotgan, ammo qurolga egalik qilish huquqiga ega bo‘lgan shaxslar qurolni parvoz davomida tashuvchi vakiliga topshirishi shart. Milliy kiyim tarkibiga kiruvchi pichoq va suvenir sifatida sotiladigan qurolga o‘xshash buyumlar ro‘yxatga olinadi va parvoz davomida bagaj sifatida saqlanadi.
  • Qurolga o‘xshash buyumlar (masalan, o‘yinchoq qurollar), pirotexnik vositalar (raketalar, petardalar, bengal olovlari) va boshqa hujum yoki qo‘rqitish uchun ishlatilishi mumkin bo‘lgan buyumlar (masalan, velosiped zanjirlari, tayoqlar, qaychi va boshqa pichoq va sanchuvchi narsalar) qo‘l yuki sifatida tashishga qabul qilinmaydi.
  • Agar "Air Samarkand" aviakompaniyasining havo kemasi yo‘nalishi davlat chegarasidan o‘tsa, qurol tashish masalasi oldindan qiziqtirilgan davlatlarning vakolatli organlari tomonidan muvofiqlashtirilishi kerak. Bu mamlakatlarning amaldagi qonunchiligiga rioya qilinishi zarur.
  • Qurol va o‘q-dorilarni qabul qilish, ro‘yxatdan o‘tkazish, tashish va yo‘lovchiga topshirish aviakompaniyaning qurol va o‘q-dorilarni havo kemasida tashish qoidalariga muvofiq amalga oshiriladi.
  • Durbinlar, radiopriyomniklar va radiouzatgichlar, foto va kino uskunalari faqat chamadon yoki qutilarga qadoqlangan holda tashishga qabul qilinadi. Yo‘lovchilarga havo kemasi bortida ushbu qurilmalardan foydalanishga ruxsat berilmaydi. Radio uskunalarning barcha quvvat manbalari (statsionarlar bundan mustasno) olib tashlanishi kerak.
  • Yo‘lovchilarga parvoz vaqtida tranzistorli radiopriyomnik va boshqa elektron qurilmalardan foydalanish taqiqlanadi. Istisnolar: eshitish apparatlari, kardiologik jihozlar, elektron budilniklar, kalkulyatorlar, portativ kompyuterlar, portativ magnitofonlar (pleyerlar) va yozuv mashinkalari.
  • Yo‘lovchilarga ro‘yxatga olingan bagajga quyidagi narsalarni qo‘shmaslik tavsiya etiladi: nozik va tez buziladigan buyumlar, pul belgilari, zargarlik buyumlari, qimmatbaho metallar, kompyuterlar, elektron aloqa vositalari, pul majburiyatlari, qimmatli qog‘ozlar, boshqa qimmatli narsalar, ish hujjatlari, pasportlar, shaxsiy guvohnomalar, kalitlar va shunga o‘xshash narsalar.
  • Tashishda alohida ehtiyot choralari yoki maxsus saqlash sharoitlarini talab qiladigan nozik va sinuvchan buyumlar (masalan, kichik portativ magnitofonlar, radiopriyomniklar, televizorlar, billur va chinni buyumlar, diplomatik pochta va boshqalar), o‘lchamlari qo‘l yukiga mos keladigan holatda, tashuvchi bilan kelishilgan holda va jismoniy imkoniyat mavjud bo‘lganda, yo‘lovchi tomonidan havo kemasi salonida olib yurilishi mumkin. Ushbu buyumlar faqat maxsus qadoqlangan holda bagaj sifatida qabul qilinadi va tashuvchi ularning saqlanishi uchun javobgar bo‘lmaydi.
  • Itlar, mushuklar, parrandalar va boshqa hayvonlar faqat voyaga yetgan yo‘lovchilar hamrohligida va tashuvchi bilan oldindan kelishilgan holda tashishga qabul qilinadi. Yo‘lovchi vakolatli davlat muassasasi tomonidan berilgan sertifikat va tashish yo‘nalishi bo‘yicha talab qilinadigan boshqa veterinariya hujjatlarini taqdim etishi shart.
  • Hayvonlar va parrandalarni tashish uchun yo‘lovchi havo o‘tkazadigan va yetarli o‘lchamdagi konteyner (qafas) ta’minlashi kerak. Qafasning tagi suv o‘tkazmaydigan va singdiruvchi material bilan qoplangan bo‘lishi lozim. Istisno tariqasida, hayvonlar va parrandalarni havosi yetarli darajada kiradigan zich yopiladigan savatlarga yoki qutilarga joylashtirishga ruxsat beriladi. Parranda qafaslari zich mato bilan yopilgan bo‘lishi kerak.
  • Hayvonlar va parrandalar tashishga qabul qilinishida yo‘lovchi ular uchun to‘liq javobgarlikni o‘z zimmasiga oladi. Tashuvchi ularning tan jarohati, yo‘qolishi, yetkazilishdagi kechikishi, kasallanishi yoki o‘limi uchun, shuningdek, mamlakatga kiritish yoki tranzitda rad etilgan hollarda javobgar emas.
  • Yo‘lovchi tashuvchi talablariga rioya qilish va hayvon/parranda tashish jarayonida yuzaga keladigan zarar va qo‘shimcha xarajatlarni qoplashga majbur.
  • Tajriba hayvonlari tashishga qabul qilinmaydi.
  • Hayvon va parrandalar, ularning konteyner (qafas) va oziq-ovqatning umumiy vazni bepul bagaj tashish normasi hisobiga kirmaydi va tashuvchi tomonidan belgilangan tarif bo‘yicha to‘lanadi. Agar hayvon qafasi bilan birga vazni 10 kg dan oshsa, bunday hayvon faqat ro‘yxatga olingan bagaj sifatida izolyatsiyalangan bagaj bo‘limida tashiladi.
  • Yo‘lovchilarni ko‘rish qobiliyatidan mahrum bo‘lgan shaxslarga hamroh bo‘luvchi itlar bagaj normasi hisobidan tashqari va qafassiz bepul tashiladi, ammo ular bo‘yinga taqilgan bo‘lishi va yo‘lovchining oyoqlari yonida bog‘langan holda bo‘lishi kerak.
  • Hayvon va parrandalarni havo kemasining yuk bo‘limida tashishda yuk tashish jadvali (LOADSHEET) da, tegishli belgilangan manzil oldida "REMARKS" bo‘limida "AVI" kodi bilan, yuk telegrammasida (LDM) esa "AVI" kodidan so‘ng yuk bo‘limi raqamini ko‘rsatish lozim.
  • Nohajmiy bagaj – bu bagaj bo‘lib, uning bir joyi uch o‘lcham yig‘indisi 158 sm dan oshadi va/yoki vazni 32 kg dan ortiq. Nohajmiy bagaj faqat tashuvchi bilan oldindan kelishilgan holda tashishga qabul qilinadi. Yo‘lovchi nohajmiy bagaj tashish niyatida bo‘lsa, joy bron qilish yoki chipta sotib olish paytida bu haqda tashuvchini xabardor qilishi shart.
  • Nohajmiy bagaj tashuvi uchun to‘lov tashuvchi tomonidan belgilangan maxsus tariflar asosida amalga oshiriladi.
  • Agar tashishda bir nechta tashuvchi ishtirok etsa, bronlashni amalga oshiruvchi tashuvchi nohajmiy bagajni tashish uchun ularning roziligini olishi shart.
  • Nohajmiy bagaj tashishga qabul qilinadi, agar yuk tashish eshiklari va havo kemasining yuk bo‘limlari o‘lchamlari yukni joylashtirish, yuklash va tushirish imkonini bersa.
  • Nohajmiy bagajda uni havo kemasiga, undan tashishga va havo kemasi bortida joylashtirishda mahkamlash uchun moslamalar bo‘lishi kerak.
  • Tashuvchi nohajmiy bagaj yuqorida ko‘rsatilgan talablarga javob bermasa, uni tashishga qabul qilishdan bosh tortish huquqiga ega.
  • Nohajmiy bagaj bepul tashish normasiga kirmaydi va maxsus tarif bo‘yicha to‘lanadi.
  • Xavfsizlik choralarini talab qiladigan bagaj (masalan, musiqa asboblari, billur va chinni buyumlar va boshqalar) havo kemasi salonida tashilishi mumkin.
  • Bagajni havo kemasi salonida tashish faqat oldindan tashuvchi bilan kelishilgan holda amalga oshiriladi. Bunday tashuv uchun alohida chipta rasmiylashtiriladi, uning narxi yillik ekonom-klass “Y” tarifining 100% ini tashkil qiladi.
  • Havo kemasi salonida tashiladigan bagajning vazni 75 kg dan oshmasligi va o‘lchamlari uni yo‘lovchi o‘rindig‘ida joylashtirishga imkon berishi kerak.
  • Bagaj qadoqlanishida uni yo‘lovchi o‘rindig‘iga mahkamlash uchun moslamalar bo‘lishi kerak. Bagajni havo kemasiga olib chiqish va undan tushirish yo‘lovchining o‘z zimmasida.
  • Havo kemasi salonida tashiladigan bagaj yuklashdan oldin aviatsiya xavfsizligi uchun tekshiruvdan o‘tishi kerak.
  • Agar yo‘lovchi belgilangan manzilga, bekatga yoki transfer joyiga yetib kelganidan so‘ng ro‘yxatga olingan bagajini olmasa va bu haqda xabar qilsa, tashuvchi yoki xizmat ko‘rsatuvchi agent bagajni topish uchun zarur choralarni ko‘rishi shart.
  • Qoldirilgan, unutilgan yoki yuborilgan bagaj, agar uning tashish haqi tegishli bagaj tarifi bo‘yicha to‘langan bo‘lsa, belgilangan manzilga, bekatga yoki transfer joyiga qo‘shimcha haq olinmasdan yuboriladi.
  • Agar yukingizni yo‘qotib qo‘ysangiz yoki tashlab ketilgan yukni topsangiz, uni topish va qaytarish uchun bizga murojaat qiling. Quyidagi elektron pochta manziliga murojaat qilishingiz mumkin: ybfg.naq.sbhaq@fnznve.hm. Mutaxassislarimiz sizga yuklaringizni topish va qaytarishda yordam berishadi.
    Bundan tashqari, aeroportda Lost and Found xizmati mavjud bo‘lib, u yerda yo‘qolgan yuklar haqida yordam va ma’lumot olishingiz mumkin.
  • Diplomatik bagaj (pochta) diplomat tomonidan kuzatilgan holda havo kemasining yo‘lovchi salonida tashilishi mumkin. U diplomatik kuzatuvchining shaxsiy bagajidan alohida, ro‘yxatga olinmagan bagaj sifatida rasmiylashtiriladi va yo‘lovchilar tomonidan band qilinmagan o‘rindiqlarda joylashtiriladi (har bir o‘rindiq uchun 75 kg gacha).
  • Diplomatik bagajni (pochtani) tashish uchun to‘lov "Air Samarkand" aviakompaniyasi tariflari qo‘llanilish qoidalariga muvofiq amalga oshiriladi.
  • Tashuvchi nazorati ostida qabul qilingan diplomatik bagaj (valiza) maxsus shartnomalar asosida tashiladi. Agar bunday shartnomalar mavjud bo‘lmasa, tashish aviakompaniya qoidalari va ko‘rsatmalariga muvofiq amalga oshiriladi.
  • Bagaj sifatida tashiladigan buyumlar chamadonlar, sumkalar, tugunlar yoki boshqa o‘xshash o‘ramlarga joylashtirilgan bo‘lishi kerak. Bu o‘ramlarda olib yurish uchun dastaklar bo‘lishi lozim. Yopiq qutilar, savat va boshqa o‘ramlar mustahkam bog‘langan bo‘lishi shart. Qopqoqlar, tub qismlar va devorlar zich yopiq va mahkamlangan bo‘lishi kerak. Bog‘lovchilar yoki tasmalarning tugunsiz va mustahkam bo‘lishi talab etiladi.
    • Chamadonlar, sumkalar, portfellar va savatlarning qulflari nosoz yoki ochiq bo‘lsa, ular maxsus qadoqlanishi va ichki tarkibiga kirishni oldini oluvchi himoya bilan ta’minlanishi kerak.
    • Bagaj qadoqlanishi tashish davomida oddiy muomala choralarida ichki tarkibining saqlanishini ta’minlashi lozim.
  • Qadoqdan mix, metall lenta uchlari, sim kabi chiqib turgan narsalar bo‘lgan bagaj tashishga qabul qilinmaydi.
  • Agar bagaj qadoqlanishi saqlanishni ta’minlay olmasa, tashuvchi ro‘yxatga olingan bagaj sifatida uni qabul qilishdan bosh tortish huquqiga ega.
    • Bagajni qadoqlash uchun javobgarlik yo‘lovchiga yuklanadi.
  • Har bir bagaj joyiga ichki va tashqi tomondan yo‘lovchining ismi va manzili ko‘rsatilgan belgi qo‘yilishi tavsiya etiladi.
  • Yo‘lovchi o‘z ro‘yxatga olingan bagajiga quyidagilarni qo‘shmasligi kerak: nozik va tez buziladigan buyumlar, pul belgilari, zargarlik buyumlari, qimmatbaho metallar, kumushdan ishlangan buyumlar, pul majburiyatlari, qimmatli qog‘ozlar, boshqa qimmatbaho buyumlar, ish hujjatlari, pasportlar, shaxsiy guvohnomalar, dorilar, kalitlar va shunga o‘xshash narsalar.
  • Yo‘lovchi ro‘yxatga olingan bagajini tashuvchi tomonidan taqdim etilganidan keyin darhol qabul qilishi kerak.
  • Tashuvchi bagajni bagaj yorlig‘ining ajratilgan kuponini taqdim etgan shaxsga topshiradi. Tashuvchi yoki uning vakili bagaj yorlig‘i va kuponni taqdim etgan shaxsning bagajni olishga haqiqiy huquqiga ega ekanligini tekshirishga majbur emas va bunday tekshirish amalga oshirilmaganligi sababli yo‘lovchiga yetkazilgan zarar yoki xarajatlar uchun javobgar emas.
  • Agar bagajni olishni talab qiluvchi shaxs bagaj yorlig‘i va kuponini taqdim eta olmasa, bunday shaxsga bagajni faqat shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarni tekshirgandan so‘ng topshirish mumkin. Bagaj qabul qilinadigan joy bagaj tashish uchun qabul qilingan aeroport hisoblanadi. Ammo yo‘lovchi so‘ragan taqdirda, bagaj oraliq aeroportda topshirilishi mumkin, agar bu davlat idoralari qoidalari bilan taqiqlanmagan bo‘lsa va vaqt hamda sharoitlar bunga imkon bersa.
  • Yo‘lovchi bagaj yorlig‘i kuponini taqdim qilib, hech qanday shikoyat bildirmasdan bagajni olgan bo‘lsa, bu bagajning saqlanganligi va tashish shartnomasiga muvofiq yetkazilganligini tasdiqlaydi.
  • Bagaj yetkazib berishda kechikish, yetishmovchilik, zarar yoki yo‘qotish hollari yuz berganda yoki bagaj yorlig‘i yoki uning kuponisiz bagaj topshirilganda, tashuvchi va yo‘lovchi ishtirokida maxsus akt (PIR) tuziladi.
  • Bagaj tashishdagi muammolar qayd etilgan holatlar (kechikish, zarar yoki yo‘qotish) aeroport tomonidan maxsus akt (PIR) shaklida rasmiylashtiriladi.
  • Hujjatsiz bagaj, ya’ni bagaj yorlig‘i yo‘q va egasi aniqlanmagan bagaj, havo kemasidan tushirilgan aeroportda 5 kun davomida saqlanadi. Shu davr ichida tashuvchi bagaj egasini qidirish ishlarini amalga oshiradi. Agar bu vaqt ichida bagaj talab qilinmasa, u tashuvchining markaziy saqlash stantsiyasiga yuboriladi.
  • Talab qilinmagan bagaj tashuvchi tomonidan 6 oy davomida saqlanadi. Ushbu muddat tugaganidan so‘ng, talab qilinmagan bagaj yo‘q qilinadi.
  • Tez buziladigan mahsulotlar, agar saqlash jarayonida buzilgan bo‘lsa, yo‘q qilinadi. Bunday mahsulotlarning holati akt orqali qayd etiladi.

Ro‘yxatga olingan bagaj tashishda, yo‘qotilgan yoki zarar yetgan har bir kilogramm uchun tashuvchining javobgarligi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy Banki kursi bo‘yicha 20,00 AQSh dollaridan oshmaydi, agar yo‘lovchi oldindan yuqoriroq qiymat haqida ma’lum qilmagan va qo‘shimcha to‘lovni amalga oshirmagan bo‘lsa.

Air Samarkand reyslarida bagaj me’yorlari

  • Asosiy yuk: 35 kg (ikkitadan ko‘p bo‘lmagan o‘rin)
  • Me’yordan ortiq yuk: 5$ - kg
  • Katta bo‘lmagan yuk: 75$
  • Hayvonlar: 10$ - kg (konteyner og‘irligi bilan birga)
  • Asosiy yuk: 20 kg
  • Me’yordan ortiq yuk: 10$ - kg
  • Katta bo‘lmagan yuk: 75$
  • Hayvonlar: 20$ - kg (konteyner og‘irligi bilan birga)
  • Asosiy yuk: 23 kg
  • Me’yordan ortiq yuk: 10$ - kg
  • Katta bo‘lmagan yuk: 75$
  • Hayvonlar: 20$ - kg (konteyner og‘irligi bilan birga)
  • Asosiy yuk: 23 kg dan 2 ta joy
  • Me’yordan ortiq yuk: 40 000 UZS kg
  • Katta bo‘lmagan bagaj: 100 000 UZS kg
  • Hayvonlar: 1 kg uchun 80 000 UZS (konteyner vazni bilan birga)
  • Asosiy yuk: 23 kg
  • Me’yordan ortiq yuk: 10$ - kg
  • Katta bo‘lmagan bagaj: 100$
  • Hayvonlar: 20$ - kg (konteyner og‘irligi bilan birga)
  • Asosiy yuk: 23 kg
  • Me’yordan ortiq yuk: 10$ - kg
  • Katta bo‘lmagan bagaj: 100$
  • Hayvonlar: 20$ - kg (konteyner og‘irligi bilan birga)
  • PETC (salondagi hayvonlar): Konteynerning hajmi uch o‘lchov bo‘yicha 115 sm dan oshmasligi, og‘irligi 10 kg dan oshmasligi kerak. Yirikroq hayvonlar aviakompaniya (AVIH) bilan kelishilgan holda bagaj bo‘limida tashilishi mumkin.
  • Qo‘shimcha joy: Yo‘lovchi qimmatbaho buyumlarni (hayvonlar, musiqa asboblari, san’at buyumlari va boshqalar) tashish uchun qo‘shimcha joy sotib olishi mumkin.